روستـای کـوره بـا زیـر سـاخت هـایی در قـامت یـک شهـر

کوره ششمین روستای بخش اوز بود که قرار بود گروه اعزامی دوهفته نامه عصر اوز در آذر ماه برای گزارش به آن جا اعزام شود. هماهنگی برای اعزام به کوره  نسبت به سایر روستاها به مراتب آسان تر بود. در حاشیه ی جلسه ای که در مهر ماه در کوره برگزار شد آقای ابراهیم مختاری نایب رئیس شورای اسلامی روستا ضمن استقبال از این طرح نشریه در معرفی روستاها، آمادگی شورای روستا و دهیاری را برای همکاری در این طرح اعلام داشت.

چهارشنبه ۱۸آذر ماه، آقای مختاری با اولین زنگ، گوشی را برداشت و پس از طرح موضوع، روز شنبه ۲۱آذر ماه برای تهیه گزارش هماهنگ شد. برای هماهنگی بهتر مجددا روز جمعه ۲۰آذر ماه هماهنگی شد و مقررگردید صبح شنبه ساعت ۱۰در دفتر شورای اسلامی کوره ( جنب بانک ملی) حضور داشته باشیم.

به اتفاق همکاران: حمیرا نامدار، فائزه طیوری و مریم سمیعی راس موعد مقرر در جلو دفتر شورای اسلامی کوره بودیم که با استقبال آقای ابراهیم مختاری نایب رئیس شورا و آقای محمد رفیع انصاری دهیار روستا روبرو شدیم.

پس از حضور در دفتر شورا و مقدمات کار، اعلام کردیم کوره ششمین روستای بخش است که برای تهیه گزارش در آن حضور داریم و یک نسخه از نشریه شماره ۱۸۴که گزارش روستای گلار در آن چاپ شده بود تقدیم کردیم. تا زمان حضور امام جمعه و رئیس شورای اسلامی شهر(که پدر و پسر بودند و هردو مبتلا به سرما خوردگی بودند) از فرصت استفاده کرده و علاوه بر بازدید از نقاط مختلف روستا و ادارات و پروژه های مختلف عکس های لازم را تهیه کردیم و به دفتر شورا برگشتیم.

**بانوان اکثریت اعضای شورای اسلامی کوره را تشکیل داده اند

مختاری نایب رئیس شورا گفت: دراین مجتمع دفاتر شورای اسلامی روستا، دهیاری و دفتر شورای حل اختلاف واقع شده است که به همت خیر نیک اندیش جمال عبداله جمالی ساخته شده است. در مورد اعضای شورای کوره پرسیدیم که اکثریت اعضا با بانوان بود و خانم ها: ثریا خزرک، زهرا امینی و زهرا تقوی به اتفاق : صلاح الدین منصوری رئیس و ابراهیم مختاری نایب ریس اعضای شورای اسلامی کوره را تشکیل می دهند و هر ۳بانوی عضو شورای کوره تحصیلات لیسانس را دارا هستند. بی تردید این اتفاق و حضور بانوان در صحنه های اجتماعی و اعتماد مردم کوره به بانوان را باید به فال نیک گرفت تا علاوه بر کوره در سایر مناطق منطقه و کشور مردم بتوانند از توانمندی بانوان که نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند بهره مند شوند.

**محمدرفیع انصاری بیش از یک دهه در مسئولیت دهیاری کوره

محمد رفیع انصاری اهل گلار با مدرک کارشناسی ارشد جغرافیا و فارغ التحصیل دانشگاه آزاد اسلامی لارستان که بیش از یک دهه است مسئولیت دهیاری کوره را به عهده دارد از دیگر مسئولین کلیدی کوره بودند که دراین گزارش نهایت همکاری را با ما داشت و با توجه به حجم فعالیت های انجام شده در روستا و برنامه های در دست اجرایی که دارند عملکرد قابل دفاعی از خود نشان داده است.

**شیخ عبدالعزیز منصوری امام جمعه کوره

شیخ عبدالعزیز منصوری امام جمعه کوره که با کت و شلوار در شورا حضور یافت، در پاسخ پرسش ما درمورد این پوشش گفت: در روز جمعه با لباس روحانی در نماز جمعه حاضر می شود اما در سایر ایام هفته با لباس معمولی در روستا حاضر می شود و علاوه بر امور مربوط به امام جمعه، به امور کشاورزی و کسب و کار نیز مشغول می باشد.

شیخ منصوری می گوید: نسل روحانیت کوره از قاضی سعید منصور است که ۹۰۰سال قبل در کوره می زیسته و توسط خانواده منصوری، قضاوت، عقد و ازدواج و حل و عقد مسایل به مرور انجام می شده است. امام جمعه کوره افزود: از ۳۴سال قبل حکم امامت جمعه به وی سپرده شده است و به لطف خدا کوره از امنیت کامل و مردم با فرهنگی برخوردار است. وی به جوانان سفارش می دهد دنبال علم و تحصیل و ورزش باشند و از تحصیل گریزان نباشند زیرا شرایط و زمینه های مختلف برای آنان فراهم  است. امام جمعه به یاد می آورد در زمان تحصیل خود کتاب و وکاغذ وقلم نبوده است و دانش آموزان مجبور بودند از لوح و گچ استفاده کنند و در مکتب قرآن با نی و گچ مشق می نوشتند. در سال ۱۳۲۹که مدرسه کوره افتتاح شده است از اوز تقاضای کتاب  و کاغذ برای نوشتن می کنند و برای نوشتن مشق شب، جوهر را از گل شقایق می گرفتند.

**وجه تسمیه کوره

امام جمعه کوره درمورد وجه تسمیه کوره می گوید: کُوَر که جمع عربی کوره می باشد به معنای بخشی از یک منطقه یا شهری از شهرها است که اکثرا معتقدند کوره به معنای قسمتی از لارستان بزرگ بوده است. برخی نیز معتقدند اسم کوره از درخت«کور» گرفته شده است زیرا دراین منطقه این درخت زیاد بوده است.

**تاریخچه کوره

شیخ عبدالعزیز منصوری امام جمعه کوره در مورد قدمت کوره می گوید: برخی  قدمت کوره را به قبل از اسلام ارتباط می دهند و وجود دولاب دلیلی براین مدعا می دانند که این روستا قبل از اسلام آباد بوده است.

قدیمی ترین تاریخ اسلامی در کوره نیز مربوط به آرامگاه قاضی سعید منصور می باشدکه در بدو ورودی از اوز (شرق کوره) قرار دارد. وفات این روحانی در سال ۵۵۵هجری قمری یعنی حدود ۹۰۰سال قبل بوده است که اطراف آن آرامگاه نیز مقبره های دیگری وجود دارد.

مسجد شیخ مبارک نیز با سنگ نوشته ای که در آن وجود دارد حکایت از سابقه ی ۷۰۰ساله دارد و تاسیس آن در سال ۷۴۳هجری بوده است. مرحوم شیخ ابونجمی که یکی از اولیای خنج و اصالتا کاریانی بوده است در کوره به کشاورزی اشتغال داشته است و این مسجد را بنا می کند و شیخ مبارک را به عنوان مسئول مسجد و تعلیم و آموزش دروس قرآن قرار می دهد.

**برج های کوره

شیخ منصوری ادامه می دهد: در کوره ۳برج در قله های کوه قرار دارد. برج «عالم بین »از همه برج ها و تپه ها بلند تر است و افرادی که در آن می نشستند ازاین برج به عنوان ارتباط با برج های هرم ودیده بان ، بین بیغرد و گلار و برج دهکویه و کورده با استفاده از آتش و اشاره هایی که بین خودشان بوده است استفاده می کردند.

برج دوم برج «منجنیق» است که به عنوان مرکز دفاعی حکومت های وقت مورد استفاده قرار می گرفته است.

برج سوم بالای روستای کوره قرار دارد که تا ۷۰سال قبل از بالا دیده بانی می شده و صداها به بالا می رسیده و از آن بالا صداها منعکس می شده و اطلاع رسانی به روستا نیز صورت می گرفته است.

**آموزش در کوره

کوره اولین روستایی در بخش اوز است که صاحب مدرسه شده است. در سال ۱۳۲۸اولین دبستان توسط مرحوم احمد زینل مقیم بندر قلات ساخته شد و از سال ۱۳۲۹افتتاح و مورد بهره برداری قرارگرفت. پس از افتتاح این دبستان ۲کلاس اول  و دوم همزمان تشکیل شد، کسانی که مکتب رفته بودند و قرآن فراگرفته بودند در کلاس دوم و کسانی که برای اولین بار آموزش یاد می گرفتند در کلاس اول ثبت نام شدند.

امروزه در کوره علاوه بر دبستان ابتدایی پسرانه و دخترانه، مقاطع راهنمایی پسرانه و دخترانه و دبیرستان پسرانه و دخترانه وجود دارد و علاوه بر دانش آموزان کوره ای دانش آموزان سایر روستاها از جمله: قلات، اسلام اباد و گلار نیز دراین مدارس درس می خوانند.

انصاری دهیار کوره تعداد  دانش آموزان مقاطع مختلف در کوره را به شرح زیر اعلام کرد:

کودکستان: ۱۳۲نفر

ابتدایی: ۱۳۶نفر

راهنمایی: ۲۴۷نفر

دبیرستان: ۲۰۰نفر

**تحصیلکردگان

کوره مانند سایر روستاهای منطقه و متناسب با جمعیت از تحصیلکردگان خوبی در مقاطع مختلف تحصیلی برخوردار است . علاوه بر مشایخ و روحانیون بزرگی  مانند: شیخ عبدالله منصوری، شیخ صالح انصاری و شیخ عبدالعزیز منصوری، اساتید دانشگاه مانند: دکتر آذر مکان در دانشگاه هرمزگان، اساتید دیگری در شیراز و اهواز و پزشکانی در خارج از کشور حضوردارند. فرزندان امام جمعه دارای کارشناسی ارشد بوده و بنا به گفته دهیار کوره بالغ بر ۱۵۰نفر در مقطع کارشناسی به بالا از مراکز اموزشی فارغ التحصیل شده اند.

**خانه های معلم

از نکات برجسته و حائز اهمیت در روستای کوره ساخت خانه معلم است که دغدغه مسئولین آموزش و پرورش و دبیران را به حداقل رسانده است. کوره دارای ۸واحد خانه معلم است که هریک داری ۱۲۰متر عرصه و ۸۰متر مربع زیر بنا با ۲اتاق خواب می باشد که با همت قطب الدین جاویدان، حاج صالح حسین عبدالغنی و شهربانو فیروزی  ساخته شده است.

**مکتب قرآن

پس از پیروزی انقلاب اسلامی با همت شیخ عبدالله منصوری  و در جوار مسجد مبارک مکتب قرآن راه اندازی شد. دراین مکتب خانه که در حال حاضر زیر نظر اداره فرهنگ وارشاد اسلامی و با مدیریت حامد منصوری اداره می گردد، دروس قرآن، عقیده، تاریخ، تفسیر تدریسمی گردد و علاوه بر دروس دینی، کلاس های انگلیسی، خیاطی و در جوار آن ورزشگاه بانوان نیز دایر شده است.  در این مرکز کلاس های: آقایان و بانوان مجزاست و۴مربی مرد و ۴مربی بانو تدریس و اداره کلاس را به عهده دارند.

**مساجد کوره

در حال حاضر ۱۰مسجد در کوره وجود دارد که همه مساجد از جمعیت خوبی برخورداراست. نکته حائز اهمیت این که ائمه کلیه مساجد را نیروهای بومی اهل کوره تشکیل داده اند. مسجد جامع کوره که توسط حاج عبدالله عبدالغنی ساخته شده و بعدها  باز سازی شده و در حال حاضر دارای ۳طبقه: زیر زمین، همکف و اول است که هر طبق به طور متوسط گنجایش ۲۵۰۰نفر را دارد. طبقه زیر زمین برای مراسم و مناسبت ها، همکف برای نمازگزاران مرد و طبقه اول به بانوان نمازگزار اختصاص دارد.

**بهداشت و درمان

اولین مرکز بهداشتی درمانی روستای بخش اوز در کوره راه اندازی شده است.  این درمانگاه از سال ۱۳۳۹عملیات ساخت آن اغاز شده و در سال ۱۳۴۲با مساعدت حاج عبدالله عبدالغنی به بهره برداری رسیده است و در همان زمان دارای  ۲ردیف پزشک بوده است که علاوه بر بیماران کوره ، بیماران سایر روستاهای اطراف را پوشش می داده است. این درمانگاه از زمان افتتاح تا کنون چندین مرحله بهسازی شده است و در حال حاضر نیز محوطه سازی آن در دست اجرا و بازسازی اساسی است.

مرکز بهداشتی درمانی کوره در حال حاضر دارای بالغ بر ۱۵نیرو شامل: پزشک و نیروی بهداشتی درمانی دارد.

 ۳پزشک عمومی، یک دندانپزشک، ماما، پرستار، کارشناس آزمایشگاه و بهورز در بخش های مختلف این مرکز مشغول به خدمت می باشند و مردم و مسئولین کوره پیگیر شبانه روزی کردن این مرکز می باشند. این مرکز از تجهیزات درمانی خوبی بهره می برد که بعضا به تصدیق مسئولین مرکز بهداشت شهرستان فراتر از مرکز بهداشتی درمانی است.آمبولانس این مرکز توسط خیرین از کشورهای حوزه خلیج فارس خریداری شده و به درمانگاه اختصاص یافته است. مرکز بهداشتی درمانی کوره حدود ۵هزار متر مربع مساحت دارد و در مرکز روستا واقع شده و دسترسی مردم روستا به این مرکز به سهولت انجام می گیرد.

علاوه بر مرکز بهداشتی درمانی، کوره دارای خانه بهداشت نیز می باشد که در زمینه های مربوط به خود فعال است. در حیاط این مرکز، ساختمان خانه بهداشت جدید نیز در دست ساخت است که پس از تکمیل، کارکنان به این مرکز منتقل می شوند.

وجود داروخانه دکتر گلزار در درون روستا ازدیگر امتیازات روستا و مردم کوره است که دسترسی به امکانات درمانی را تسهیل می کند.

**شعرای کوره

روستای کوره از قدیم شعرای مختلف و مطرحی مانند: جمالی، کمینی، امینی ، معینی و جلال خیر الله داشته است که اشعار و رباعیات می سروده اند. رباعیات شیخ حاجی که ۵۰۰سال قبل در کوره سکونت داشته است  و اکثرا عرفانی بوده هنوز هم بین مردم رواج دارد و اکثرا آن را زمزمه می کنند.

**محصولات کوره

کوره قطب کشاورزی منطقه و بخش اوز بوده است. مهم ترین محصولات این روستا: گندم، جو، پیاز، تنباکو، کنجد و پنبه بوده است. محصولات کوره علاوه بر توزیع در منطقه به شیراز نیز صادر می شده است و در زمان قدیم حدود ۸۰روز مردم و کاروان ها برای ارسال محصولات خود به مرکز استان در رفت و آمد بوده اند. علاوه بر ارسال محصولات به مرکز استان، محصولات کشاورزی کوره به بنادر لنگه و بندر عباس و دبی نیز صادر می شده است. کوره به دلیل آب فراوان و چشمه هایی که داشته است تا سال ۱۳۲۵به روش قدیمی و با استفاده از گاو ودولچه کشاورزیمی کردند. از سال ۱۳۲۶اولین بار توسط جعفر فاروقی اوزی اولین پمپ ۲اینچی به کوره آورده شد و بر روی یکی از چاه های کشاورزی گذاشتند و کشاورزی از حالت سنتی خارج شد.پس از آقای فاروقی، مرحوم سلمانپور و سپس آقایان فریدی این روش را درکوره ادامه دادند و موجب توسعه کشاورزی در کوره شدند.

 کوره در سالیان اخیر ۱۵۰۰تن گندم مازاد بر مصرف داشته است که به شرکت های تعاونی ارسال داشته است.

در کوره علاوه بر خیابان ها و معابر اصلی، تمامی کوچه ها نیز به همت فرزندان حاج عبدالله عبدالغنی  روکش آسفالت شده است. ۳میدان اصلی در کوره ساخته شده است. میدانی در ۳راهی گلار توسط حاج حسینعلی حسن پور بیغردی ساخته شده است. میدانی در وسط روستا به نام میدان مادر که خیریه مرحوم زینب رفیعی توسط همسرش عبدالرسول رفیعی تامین اعتبار شده است و میدان فردوسی نیز در ۳راهی بیدشهر و هود که هزینه اولیه آن توسط سلمان فانی تامین اعتبار شده است و درادامه سایر مردم وخیرین همراهی نموده اند.

پروژه های عمرانی متعددی در کوره در دست اجراست که به خوبی قابل مشاهده است ازجمله: دو بانده کردن خروجی کوره به سمت غرب به طول ۹۰۰متر و به عرض ۲۴متر با مشارکت عمومی خیرین که می تواند علاوه بر کاهش خطرات جاده ای به زیبا سازی روستا نیز کمک کند.

اعضای شورا و دهیار بارها از مساعدت و همراهی و نفوذ کلام امام جمعه و سایر روحانیون معظم در پیگیری پروژه های مختلف روستا به نیکی یاد کردند و مراتب تقدیر و تشکر خود را ابراز داشتند.

کمربندی کوره نیز به طول ۴۷۰متر و عرض ۱۰متر زیر سازی و آسفالت شده است و خودروهای اعزامی به شیراز ازاین مسیر رفت و امد می کنند. بنا به گفته انصاری دهیار کوره، این کمربندی دوبانده است که یک باند آن اجرا و مورد بهره برداری قرار گرفته است.

**ورزشگاه و ورزش کوره

ورزشگاه کوره به مساحت حدود ۴هکتار ازامکانات خوبی برای گسترش ورزش برخورداراست. کوره اولین روستایی بود که در میان ۶روستایی که گروه اعزام شده بود، دارای زمین چمن و سکو برای تماشاگر بود. براساس برآوردی که شده سکوها گنجایش حدود ۲هزار تماشاگر را داشت. بنا به گفته دهیار کوره برای نگهداری و بهسازی ورزشگاه و زمین چمن سالیانه بالغ بر ۲۵میلیون تومان هزینه می شود.

مسجدی در ورزشگاه به نام مسجد رسول الله وجود دارد که با همت ابراهیم خسروانی ساخته شده تا جوانان علاوه بر ورزش فرایض دینی خود را به جا آورند.

فنداسیون سالن سرپوشیده به مساحت ۳۰در ۴۸متر از اعتبارات ۲درصد و نفت و گاز زده شده که مسئولین روستا امیدوارند با تامین اعتبارات دولتی و مشارکت عمومی بتوانند این سالن سرپوشیده نیز مانند سایر پروژه ها به اتمام برسانند.

تیم وحدت کوره از تیم های مطرح بخش اوز است که در ۲رشته فوتبال و فوتسال در مسابقات مختلف بخش و شهرستان شرکت می کند و از جمله تیم هایی است که در تمام رده های سنی بازیکن و تیم دارد و همواره دربخش اوز یکی از مقام های اول تا سوم مسابقات را به خود اختصاص می دهد. درآخرین مسابقات فوتسال جام رمضان بخش اوز این تیم به مقام قهرمانی بخش اوز نایل امده است.

تیم فوتبال استقلال نیز اخیرا درکوره فعال شده است و تمرینات منظمی را در رده های مختلف پشت سر می گذارد.

علاوه بر فوتبال ورزشکاران این روستا در ورزش های کوهنوردی و دومیدانی نیزفعال هستند. ابراهیم مختاری نایب رئیس شورای اسلامی روستا عضو تیم کوهنوردی مخابرات استان است و علی مختاری نیز در مسابقات دومیدانی استان شرکت می نماید.

تیم والیبال نیز به صورت فصلی در کوره تشکیل می شود و با روستاهای اطراف به رقابت می پردازد.

**پایگاه بسیج مقاومت محمد رسول الله

پس از پایگاه مقاومت بسیج امام خمینی اوز، پایگاه مقاومت بسیج محمد رسول الله کوره دومین پایگاهی است که با بیشترین اعضای فعال در بخش اوز مشغول به خدمت است. این پایگاه دارای ۱۲۷عضو فعال است که علاوه بر گشت زنی در روستا در مناسبت های ملی و مذهبی فعالیت چشمگیری  دارند و مسئولیت آن به عهده سهراب فتوحی از بسیجیان بومی کوره است.

**شورای حل اختلاف کوره

یکی از شوراهای فعال حل اختلاف روستایی، شورای حل اختلاف کوره است که آقایان: سید یوسف حسینی، نوازالله مختاری فردو عبیدالله کامرانی اعضای اصلی و محمد ناصر زنگنه عضو علی البدل آن می باشند. این شورا دعاوی روستاهای: کوره، هود، قلات، اسلام آباد و هیرم را حل و فصل می کند. این شورا ۱۲سال فعالیت دارد و تعامل مناسبی با دادگستری و دادستانی شهرستان دارند.

**آب روستا

آب روستا از چاه های روستا تامین می گردد و تحت نظر آبفای روستایی است. قسمت اعظم هزینه های حفر چاه، شبکه آب روستایی و منابع توسط خیر شیخ صدیق منصوری تامین گردیده است.

کوره دارای یک دستگاه آب شیرین کن با ظرفیت تصفیه ۷۵متر مکعب در شبانه روز است که آب را با قیمت ارزان در دسترس شهروندان کوره و سایر روستاهای متقاضی قرار می دهد. هزینه این دستگاه حدود ۷۰میلیون تومان بوده است که ۳۰میلیون توسط آبفای روستایی و ۴۰میلیون تومان توسط خیرین تامین شده است. از نکات برجسته دراین آب شیرین کن نصب دستگاه کارت خوان است که متقاضیان با خرید کارت به میزان مورد نیاز و مراجعه به کارت خوان نصب شده در آب شیرین، آب مورد نیاز خود را بدون لزوم حضور نگهبان می توانند تهیه نمایند.

در کنار دستگاه آب شیرین کن پارک محله ای با پیگیری مسئولین روستا و همت خیرین ساخته شده است که مورد استفاده اهالی روستا قرار می گیرد اما این پارک نیازمند منابع مالی برای اتمام است.

**برق کوره

کوره در زمینه برق نیز جز اولین ها بوده است. برق نیز در سال های دهه ۴۰شمسی با همت حاج عبدالله عبدالغنی استقرار می یابد که در اوایل روستای کوره شب ها برق داشته و در فصل تابستان نیز قبل از ظهر تا عصر برای سرمایش موتور برق ها روشن می شده است. پس از اتصال برق کوره به شبکه سراسری برق به مرور این موتور برق ها از تولید برق روستا خارج می شوند.

**شهرک کوره

در غرب روستای کوره شهرکی ساخته شده است که در فاز اول ۳۰۳قطعه زمین به جوانان ومتقاضیان کوره ای که متاهل بوده و وضعیت نظام وظیفه عمومی خود را مشخص نموده اند واگذار شده است. بنا به گزارش مسئولین روستا در ابتدای طرح هر قواره زمین ۵۰هزارتومان واگذارمی شده اما اکنون قیمت هر متر زمین به ۲۷هزار تومان رسیده است.

در فاز دوم نیز ۱۷۰زمین به متقاضیان واگذار شده است. ۲مسجد نیز مقرر شده در شهرک ساخته شود تا جمع مساجد کوره به ۱۰مسجد برسد.

**استقرار اکیپ اداره راه و شهرسازی در کوره

بنا به گفته منصوری رئیس شورای اسلامی کوره، اکیپ اداره راه وشهرسازی که از امکانات ادارات راه به صورت تجمیع استفاده می کنند، حدود ۳ماه است که در کوره مستقر هستند و نسبت به تعریض جاده های اوز به سمت گلار و اسلام آباد و غربی کوره و جاده کوره – هیرم اقدام می کنند. مسئولین و مردم کوره از این اقدامات زیر بنایی و اساسی اداره راه و شهرسازی مراتب تقدیر و تشکر خود را اعلام می داشتند.

**دارالرحمه

ساخت و تکمیل دارالرحمه کوره به مساحت ۶هکتار، به همت فرزندان حاج عبدالله عبدالغنی در دست اقدام است. تاکنون بالغ بر ۴۰۰میلیون تومان در فاز اول برای ساخت غسالخانه، وضوخانه و.... هزینه شده و سایر اقدامات نیز انجام خواهد شد تا به مراحل تکمیلی خود برسد.

**مطالبات مردم و مسئولین کوره

مردم کوره مانند سایر مردم منطقه از متانت و نجابت خاصی برخوردارند و تلاش می کنند با همیاری و همکاری یکدیگر به ویژه با بهره گیری ازهمت والای خیرین نیازهای روستا و منطقه را برآورده کنند. اما آب، گاز و جاده به عنوان نیاز اساسی منطقه و کوره مطرح است که باید با برنامه ای میان مدت و بلند مدت به آن پرداخت.

پارک همگانی در کوره از دیگر مطالبات است که زمین آن واگذار شده است. تکمیل سالن سرپوشیده ورزشگاه و شبانه روزی شدن مرکز بهداشتی درمانی نیز خواسته هایی است که مسئولین شورا و دهیاری بر آن تاکید داشتند.

رئیس  و سایر اعضای شورای اسلامی کوره و دهیار در پایان با تقدیر از کلیه خیرین و عذر خواهی از نام بردن از تک تک آنان به دلیل  احتمال ازقلم افتادن نام خیرین، همت والای خیرین و نفوذ کلام و همراهی امام جمعه و روحانیون در پیگیری امور اجتماعی و عمرانی را ستودند و مراتب تقدیر و تشکر مجدد خود را ازآنان اعلام داشتند.

وقتی با اعضای گروه اعزامی به کوره  اقدامات انجام شده در کوره، پروژ های در دست اجرا و برنامه های آتی را مرور می کردیم، کوره را روستایی در قامت یک شهر یافتیم که بی تردید پشتوانه این برنامه ها تفکری قوی و مبتنی بر همدلی و وحدت بود. در زمان خداحافظی یکی از مسئولین می گفت: کوره در مواردی مانند: مدرسه، درمانگاه، برق و....جزء اولین ها بوده و در وحدت و همدلی نیز جزء اولین هاست و اختلافی میان شوراهای قبلی و کنونی و دهیاران سابق و کنونی و......وجود ندارد.

احساس می شود وحدت مبتنی بر حفظ منافع عمومی می تواند رمز موفقیت و توسعه باشد. نظر شما چیست؟

منبع: عصر اوز

پیشرفت دو چندان اسلام آباد با هم افزایی توانمندی ها میسر است

گرچه هماهنگی برای تعیین روز مناسب جهت تهیه گزارش از روستای اسلام آباد و پوشش دادن به اطلاعات همگانی، نسبت به 3 روستای قبلی مشکل تر بود، نهایتا با هماهنگی با آقایان: عبدالحمید اجرایی؛ رئیس شورای اسلامی اسلام آباد و عبدالحمید منفرد دهیار، یکشنبه 19 شهریور ساعت 16:30 برای تنظیم این گزارش تعیین گردید تا گزارشگران و عکاسان عصر اوز متشکل از: ابراهیم احمدی، حمیرا نامدار، فایزه طیوری و مریم سمیعی در دهیاری روستای اسلام آباد حضور یابیم.

در بدو ورود به دهیاری اسلام آباد، آقایان: عبدالحمید منفرد دهیار  و محمد رضا ایزدی از معتمدین و خانم  راحله نوبهار مسئول خانه بهداشت اوز در دهیاری حضور داشتند و آقایان: عبدالحمید اجرایی و زاهد نوبهار و خانم فاطمه دیده ور نیز بعدا به گروه ملحق شدند. پس از بیان مقدمات، معرفی اعضای شورای سرپرستی و کارکنان عصر اوز و هدف از تهیه گزارش از روستاهای بخش، تهیه گزارش از روستای اسلام آباد را با بیان تاریخچه روستا توسط محمد رضا ایزدی آغاز کردیم اما در راستای پوشش همه جانبه با اسلام آباد با سایر افراد روستا نیز به گفت و گو نشستیم.

تاریخچه اسلام آباد:

محمد رضا ایزدی می گوید: مردم اسلام آباد قبلا ساکن قلات بوده اند اما به دلیل محدودیت دسترسی به زمین برای ساخت منازل مسکونی،  تصمیم به استقرار در محل کنونی اسلام آباد که زمین های آن متعلق به منابع طبیعی و بنیاد مسکن بود، گرفته شد.

محمد سروی از آزادگان دفاع مقدس می گوید: با پیشنهاد مرحوم عسکر عسکری از بزرگان و بنیانگذاران اسلام آباد این روستا شکل گرفته و پس از هماهنگی با بخشداری اوز و بنیاد مسکن با پیگیری های بزرگان دیگری مانند: اکبر(حاجی )عسکری، عبدالله خمیده، محمد صالح نوبهار، محمد رسول پیامی، صفرکریم پور، غلامحسین صالحی، جعفر بهرامی، فرزندان مرحوم عسکر عسکری و...در بهمن سال 1363 زمین های مسکونی که از اراضی ملی و متعلق به منابع طبیعی و بنیاد مسکن بود به متقاضیان واگذار شد. ابتدا در زمین های اسلام آباد کنونی زیر ساخت های: آب، برق و... مهیا نبود اما با همت خیر اندیشان به ویژه سید عبدالله هاشمی و احداث شبکه برق روستایی، پس از واگذاری زمین ها امکان واگذاری انشعاب برق  فراهم شده و آقای سید عبدالله هاشمی ساخت اماکن عمومی دیگر مانند: مدرسه، مسجد وآب انبار را نیز شروع کرده و مرحوم غلامرضا  اسکندری نیز خانه بهداشت اوز را به نام همسرش مرحومه مجیدی می سازد. ایزدی می گوید: اولین سری از خانواده ها که در اسلام آباد مستقر شده اند شامل: 37 خانواده بوده است که در نوروز 1367 مستقر می شوند و بدین ترتیب روستای اسلام آباد از 1367 عملا صاحب سکنه می گردد.

حضار همگی از مردم مرکز بخش به ویژه خیرین اوزی در همراهی با اسلام آباد تقدیر کردند. راحله نوبهار مسئول خانه بهداشت روستا در پاسخ به پرسش ما مبنی بر جمعیت و تعداد خانوار ساکن در اسلام آباد، جمعیت روستا را معادل 741 نفر و خانوارهای ساکن را 192 خانوار و محدوده اسلام آباد را 60 هکتار اعلام کرد. منفرد دهیار در مورد شرایط واگذاری زمین به متقاضیان نیز گفت: ساکنین علاقه مند قلات و اسلام آباد که متاهل بوده و وضعیت سربازی خود را مشخص کرده باشند در صورت تقاضا و تایید توسط مسئولین محلی، از سوی بنیاد مسکن به آنان زمین مسکونی- که قبلامتراژ هر قواره آن 1050 مترمربع بوده و اکنون به نصف آن یعنی 525 متر مربع کاهش یافته با قیمت مصوب واگذار می شود.

مسئولین اسلام آباد

امام جمعه روستا شیخ یونس  قهرمانی می باشد. اعضای شورای اسلامی چهارم اسلام آباد متشکل از: 3 نفر می باشد که آقایان: عبدالحمید اجرایی رئیس شورا، علی پیامی نایب رئیس و سلمان نوبهار عضو می باشد. دهیار روستا نیز آقای عبدالحمید منفرد می باشد. عبدالعزیز سروی دهیار سابق می گوید: ساخت ساختمان دهیاری با زیر بنای 96مترمربع  در دوره سوم شورای اسلامی (در سال 90 ) با اعتباری معادل 40 میلیون تومان از محل اعتبارات دهیاری شروع شده و در سال 1392 در دوره سوم شورا به اتمام رسیده و مورد بهره برداری قرار گرفته است که علاوه بر امور دهیاری امور مربوط به آب روستایی نیز در دهیاری انجام می گردد.

اماکن آموزشی اسلام آباد

زاهد نوبهار که از تحصیلکردگان و فرهنگیان بازنشسته روستا  می باشد و در حال حاضر دوره های فنی حرفه ای طب سنتی در رشته های حجامت، داروسازی و شناخت گیاهان  دارویی زیر نظر موسسه تحقیقات حجامت دانشگاه تهران  را می گذرانند (در حین تهیه این گزارش به راهنمایی  تلفنی و دادن مشاوره به متقاضیان نیز می پرداختند) در مورد اماکن آموزشی اسلام آباد گفت: در اسلام آباد 2 مدرسه  شامل: خیریه سید عبدالله هاشمی و خیریه عبدالرحیم فولاد چنگ خوری وجود دارد. مدرسه هاشمی سال 1364 ساخته شده است  وفعال است اما مدرسه فولاد چنگ خوری به خانه فرهنگ تغییر کاربری داده شده است.

 حسین سروی مدیر مدرسه سید عبدالله هاشمی که از نیروهای بومی روستاست می گوید: در ابتدای بازگشایی این مدرسه دارای 95 دانش آموز مختلط بوده است و در حال حاضر دارای 75 دانش آموز است. تعداد کادر آموزشی به همراه مدیر مدرسه 4 نفر می باشند. در مدت 10 سالی که به عنوان مدیر مدرسه خدمت می کنم کمبود معلم از دغدغه های اصلی بوده زیرا هر معلم در 2 پایه تدریس می کند. سروی با تشکر از رئیس آموزش و پرورش منطقه برای کمک به تعمیرات جزئی و تامین تجهیزات اظهار امیدواری کرد برای تعمیرات اساسی نیز برنامه ریزی شود.

نوبهارگفت: دانش آموزان مدارس راهنمایی نیز تا سال گذشته به مدرسه قلات می رفتند که با تعطیلی مدرسه قلات در حال حاضر به کوره می روند.

خدمات بانوان در عرصه های بهداشتی و آموزشی

راحله نوبهار مسئول خانه بهداشت روستای اسلام آباد دارای مدرک دیپلم علوم انسانی است که دو سال هم دوره بهورزی خود را در لار گذرانده اند. ساختمان خانه بهداشت اسلام آباد توسط خیر مرحوم غلامرضا اسکندری به نام همسرش در سال 79 ساخته شده و از سال 84 شروع به کار کرده است.

به گفته مسئول خانه بهداشت روستای اسلام آباد خانه بهداشت واحدی است مستقر در روستا که غالبأ مردم روستا را نیز  پوشش می دهد. خانم نوبهار از جمله وظایف خانه بهداشت را اجرای برنامه های بهداشتی و ارائه خدمات موجود در آنها به گروه های مختلف(کودکان زیر 6 سال، دانش آموزان، زنان واجد الشرایط، مادران باردار، سالمندان،  بیماران فشار خون و دیابت و بیماری های دیگر و سرکشی از  مغازه ها، تأمین آب آشامیدنی سالم (کلرسنجی)، بهبود وضعیت غذا و تغذیه، ایمن سازی بر علیه بیماری های عفونی (واکسیناسیون)، درمان مناسب بیماری ها و حوادث،  تدارک داروهای اساسی (قطره آهن- مولتی ویتامین – قرص آهن)، ثبت تولد و فوت و اقدامات انجام شده و نتایج آن و ارسال گزارشات،  انجام سرشماری آخر هر سال عنوان کرد.

نوبهار می گوید در صورتی که یک بهورز به مرخصی اضطراری برود مردم اسلام آباد برای خدمات درمانی خود به نزدیک ترین روستا مراجعه می کنند. استقبال مردم از نظر بهداشتی نسبت به سال های قبل خیلی بهتر شده و روستا از لحاظ فرهنگی خیلی بهتر و البته جای پیشرفت بیشتر هم دارند. مسئول خانه بهداشت روستا در پاسخ به سوال ما مبنی بر تبدیل خانه بهداشت به مرکزی بزرگتر افزود: مرکز بهداشتی درمانی جمعیتی بیش از 2000 نفر را تحت پوشش قرار می دهد که با وجود جمعیت حدود 1000 نفری روستا این امر فراهم نمی شود.

وی می گوید: اسلام آباد به خاطر جمعیت کمی که دارد دارای یک بهورز است که تمام کارهای بهداشتی روستا را انجام می دهد البته یک بهورز باید حتما بومی باشد تا با مسائل، مشکلات و مردم روستا آشنایی داشته باشد. یک بهورز وظیفه خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی به عهده دارد که مهمترین آن خدمات آموزشی است. چون باید اطلاعات عمومی مردم را افزایش دهند و برای پیشگیری بسیاری از بیماری ها اطلاعات کافی داشته باشند.

ساعت کاری خانه بهداشت اسلام  آباد از 7:30 تا 2 بعد از ظهر البته هفته ای دوبار هم عصرها از ساعت 4 تا 6 خانه بهداشت در خدمت مردم است و در هفته یک بار هم پزشک خانواده دکتر رضایی به روستا می آید و مردم را ویزیت می کند. وی روستای اسلام آباد را را دارای رشد منفی دانست و گفت جمعیت اسلام آباد در ده سال گذشته 607 نفر و در حال حاضر 741 نفر است یعنی حدودا درهر سال، 13 نفر به جمعیت اسلام آباد اضافه می شود.

شورای بهداشتی اسلام آباد شامل: پزشک، بهورز، ماما، کاردان، شورای روستا، دهیار و معتمدین محل است که اگر در روستا مشکلات بهداشتی وجود داشته باشد راه حل مناسبی برای این مشکل پیدا تا این مشکل رفع شود. طبق انتظاری که داشتیم  اولین مشکل بهداشتی روستا مشکل آب و فاضلاب بود. مشکلی که خیلی از مردم ایران با آن در گیر هستند.  در بخش فاضلاب عدم ساماندهی سیستم فاضلاب به علت تامین نشدن بودجه  (که منشا بیماریهای زیادی هستند) شده است.  نوبهار گفت اگر حداقل یکی از برکه ها را بتوانند بهسازی کنند تا مردم آب بهداشتی مصرف کنند هم خوب است. همچنین آب شرب روستا هم باید کلر زنی کنند.

 نوبهار انتظار دارد که مسئولین بیشتر با وی همکاری کنند چون یکی دیگر  مشکلات این روستا را نگهداری از دام در خانه ها و فضولات حیوانی با توجه به اینکه اکثر  خانوارها در روستا دارای دام  می باشند فضولات حیوانی یکی دیگر از مشکلات بهداشتی روستاست. برای حل این معضل می بایست به راهکاری برای جمع آوری آنها کرد، که این خود باعث بروز بسیاری از بیماری ها می باشد. و انتظار دارد مسئولین در این باره با مردم صحبت کنند چون خود به تنهایی  نمی تواند مردم روستا را قانع کند.

*****

فاطمه دیده ور اهل و ساکن کوره و مربی کودکستان اسلام آباد. و سه سال است که به عنوان مربی مشغول به کار است. یک سال اول را در کوره گذرانده و دو سال است که در روستای اسلام آباد در کودکستان در حال خدمت است.

مکان این مهد در خانه فرهنگ است و خانم ها اسما ایزدی و سعیده خمیده همکاران وی در مهد کودک هستند.  و در حال حاضر 8  دانش آموز کودکستانی و 3 دانش آموز مهدکودکی دارند. که امیدوار است در سال های بعد این تعداد افزایش یابند.

شبکه آب و برق روستا

 محمد رضا ایزدی می گوید: شبکه برق قبل از اسکان مردم در روستا با همت سید عبدالله هاشمی انجام گردیده و در زمان اسکان انشعاب برق درب منازل آماده تحویل و نصب بوده است و با نصب 4 ترانس خوشبختانه به ویژه ترانس های شمال غربی روستا مشکل افت ولتاژ ندارند که از مدیریت برق اوز و لار تقدیر کردند. چاه روستا نیز با همت سید محمد علی علوی گلاری حفر شده است.

محمد سروی می گوید:  منبع آب ابتدا  توسط برادران نوبهار ساخته شده است که به علت فرسودگی 2 مخزن جدید با خودیاری اهالی و خیرین محلی ساخته شد. در سطح روستا شبکه آب  راه اندازی شده است و آب روستا توسط خود مردم و دهیاری اداره می شود و به آبفای روستایی واگذار نشده است. مردم روستا برای آب شرب از برکه ها استفاده می کنند که ممر آن ها تمیز می گردد و توسط شورا کلرینه می گردد اما هزینه کلر گران است. دهیار آقای غلام ایزدی را به عنوان مسئول چاه آبیاری معرفی کرد و از همکاری وی تقدیر کرد.

برای خواندن ادامه گزارش می توانید بر روی ادامه مطلب کلیک نمایید.

منبع : عصر اوز

دهکویه قدمتی دیربن و بیش از هزار ساله دارد. گواه گفتار ما تپه (تنب) گبری با قلعه‌ای باستانی بر فراز آن است و بیش از هزار سال است که استوار در غرب دهکویه ایستاده‌است. اینجا دهکویه‌ای است که روزی مردمان آن گبر یعنی پیرو آیین یکتاپرستی زردشتی بوده‌اند، که اهورا مزدا را می‌پرستیدند و آتش را مقدس می‌دانستند، اما با طلوع خورشید اسلام نور حقیقی را یافتند و با آغوش باز اسلام را پذیرا شدند.

اینجا دهکویه‌ای است که بر زمینی سخت لرزان و نا استوار قرار گرفته و زمین بارها خانه کاهگلی اهالی آن را در کام خود فرو برده‌است، اما مردمان سخت کوشش تسلیم قهر طبیعت نشده‌اند و دوباره دهکویه‌ای بهتر را ساخته‌اند.

اینجا دهکویه‌ای است که اهالی دلیر و غیرتمند آن با شنیدن صلای سیدی بزرگوار از از سلاله رسول اکرم (ص) به نام آیت الله سید عبدالحسین لاری ندای اورا لبیک گفته، کلاه نمدی‌ها را بر سر نهاده، قطار فشنگها را حمایل نمودند و با تفنگهایی بر دوش در رکاب آن سید تا پای جان با مستبدین به مبارزه ایستادند.

اینجا دهکویه‌ای است، که دارای مکتب خانه‌هایی کوچک بود اما استادانی بزرگ را در زمینه ادب و هنر در خود پرورش داد. استادان گمنامی که مایه افتخار لارستانند و حتی می‌توانند در سطح ایران پهناور مطرح باشند. استادانی مانند ملانظر علی دهکویی که گفته می‌شود آوازه شهرت او به هندوستان نیز رسیده بود. استادانی مانند ملا عباسعلی، ملا علی عسکر، ملا غلامرضا و.... و استاد شیخ عبدالحسین نوروزی که از معدود اساتید خط نسخ در سطح ایران بود و او کسی است که استاد امیر خانی برای دیدن مجموعه خطی شان به لار آمدند و آخرین فرزند پرورش یافته مکتب دهکویه شاعر گرانقدر استاد دکتر اسدالله نوروزی است که لارستان به وجود او می‌بالد و مطمئنا او آخرین آنها نخواهد بود. اینجا دهکویه‌ای است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی جوانان برومندش را به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل فرستاد تا با نثار خون پاک خود زمینه ساز حکومت جهانی آقا امام زمان (عج) باشند. اینجا دهکویه‌ای است که انشاءالله جوانان آن آینده‌ای درخشانتر از گذشته برای دیارشان خواهند ساخت.

موقعیت دهکویه

دهستان دهکویه در طول شرقی ۵۴ درجه و ۹ دقیقه تا ۵۴ درجه و ۳۴ دقیقه و عرض شمالی ۲۷ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۲۸ درجه و ۵ دقیقه با ۸۷۵ کیلومتر مربع مساحت در جنوب ایران و در فاصله ۲۷ کیلومتری شمال شرقی شهرستان لار و ۱۲۵ کیلومتری جنوب شرقی جهرم و ۳۲۰ کیلومتری شیراز قرار دارد.

دهستان دهکویه از جهات شمال و شمال شرقی و شمال غربی به شهرستان زرین دشت و بخش بنارویه، از غرب و جنوب به دهستان حومه و شهر گراش و از سمت غرب و جنوب غربی با دهستان بیدشهر و شهر اوز در ارتباط است.

منطقه دهکویه از نظر تقسیمات کشوری تابع بخش مرکزی لار بوده و شامل روستاهای دهکویه ـ کورده ـ بریز و دنگز است. دهکویه به عنوان مرکز دهستان در عرض جغرافیایی ۲۷ درجه و ۵۱ دقیقه و طول جغرافیایی ۵۴ درجه و ۲۵ دقیقه قرار دارد. ارتفاع متوسط دهکویه از سطح دریا ۱۰۱۰ متر است و در ۲۷ کیلومتری شمال شرق شهر لار در کنار جاده لار به جهرم قرار دارد.

قله رشته کوه کورده با ۲۱۷۱ متر ارتفاع بلند ترین نقطه و نقطه‌ای واقع در شمال غربی دشت دنگز با ۷۸۵ متر ارتفاع از سطح دریا پست ترین نقطه منطقه دهکویه می‌باشند. جمعیت دهستان دهکویه ۱۲ هزار نفر می‌باشد که ۵ هزار نفر آن در دهکویه ساکنند.

مسیرهای دسترسی به دهکویه

الف: مسیر شیراز ـ لار ـ دهکویه : این مسیر بیش از ۴۰۵ کیلومتر است و از این مسیر امکان حمل و نقل همه گونه وسایل سنگین به مرکز دهستان موجود است.

ب : مسیر شیراز ـ جهرم ـ دهکویه : این مسیر نزدیکترین راه دسترسی دهکویه‌است. فاصله شیراز تا دهکویه ۳۲۰ کیلومتر بوده که هم اکنون کل مسیر آسفالت است.

ج : سایر مسیرها مسیرهای فرعی دیگر از قبیل (لار ـ اوز ـ دنگز دهکویه) و مسیر شیراز ـ جهرم ـ جویم ـ دنگز ـ دهکویه ـ مسیر بندر عباس ـ لار ـ دهکویه و مسیر داراب ـ دهکویه نیز وجود دارد که ارتباط منطقه را با شهرهای دیگر برقرار می‌سازند

وجه تسمیه دهکویه

عده‌ای بدون ذکر هیچ سند و مدرک تاریخی فقط با استناد به این حکایت نام قدیم دهکویه را اصفهان کوچک می‌دانند.

سپاهیان شاهسون صفوی به سرکردگی امام قلی خان و با یاری تفنگچی‌های لارستانی جهت آزاد کردن بندر مهم گمبرون(بندرعباس کنونی) از چنگال پرتغالی‌ها پس از ورود به دهکویه در محلی به نام «تنب نقاره خانه» مردم مهمان نواز دهکویه با ساز و دهل به پیشواز سپاهیان امام قلی خان می‌روند به گونه‌ای که در هیچ جایی چنین مجلل و با شکوه از لشکریان ارتش ایران در عصر صفوی استقبال به عمل نیامده بود. فرمانده سپاه از مراسم خیر مقدم بسیار شادمان شد و گفت اینجا یک اصفهان کوچک و نیز خانه خودم و خانه دوم من است.۱

اما عده‌ای دیگر نام قدیم دهکویه را «دَه کوه» می‌دانند به دلیل این که کوه‌های بسیاری اطراف آن قرار گرفته‌است. در موارد بسیاری جهان گردان خارجی که از این منطقه عبور کرده‌اند نام دهکویه را «دَِهکوه» ثبت کرده‌اند. که شاید بتواند دلیلی بر اثبات این مدعا باشد. اما نظریه دیگری که قبلا خود مطرح نموده‌ام و در شماره ۱ داخلی ماهنامه پسین دهکویه چاپ شده نام قدیم دهکویه دهکرد بوده به دلیل زیر :

شوالیه شاردن سیاح فرانسوی دهکویه را «دهکرد» ثبت کرده و در سفرنامه او می‌خوانیم : «پس از دو ساعت راه سپردن به دهی رسیدیم به نام دهکُرد که دارای یک کاروانسرای بزرگ در جلو آبادی است.» ۲

نویسنده تاریخ شرف الدین نژاد مردم لارستان را کرد دانسته اما مورخ لاری گوید : «در این زمینه تاریخ شرف الدین به خطا رفته‌است. ولی ممکن است عده‌ای در قدیم به نام تبعید یا به نام دیگری به لارستان سوق داده شده باشند.» ۳

بر این اساس شاید بتوان گفت که دهکویه در قدیم مامن عده‌ای از کردهای مهاجر بوده‌است. در کتاب لارستان کهن در این مورد این گونه آمده‌است : «ممکن است این قریه و قریه دیگری که در جنوب آن واقع است و به نام کورده نامیده می‌شود در زمان صفویه محل اقامت دو قبیله کرد بوده‌اند.» ۴ این نظریه موقعی تقویت می‌شود که در بخش‌هایی از فارس قبیله‌هایی از کردها مانند شبانکاره حکومت می‌کرده‌اند و گستره حکومت آن‌ها از نیریز تا داراب یعنی مرز لارستان بوده‌است. و همچنین اتابکان فارس نیز کرد بوده‌اند

در تایید این نظریه می‌توان به شعری حماسی سروده ملا محمدِ رضا یکی از شاعران دهکویی در شرح درگیری اهالی دهکویه با قبیله‌ای از ترکان اشاره کرد که پسوند کرد به نام یکی از اهالی دهکویه اضافه کرده‌است :

محمد کریم کریمای کُرد تراش گلوله در آن دشت خورد

اما دکتر اسدالله نوروزی نظریه دیگری دارند و می‌گویند : «به اعتقاد قریب به یقین دَه + کوی + ه (دهکویه) به آبادی اطلاق می‌شده‌است که چندین محله (کوی) داشته‌است نه به زعم برخی «دَهکوه» که در آن صورت با «ه» نسبت دهکوهه می‌شد نه دهکویه! و آن چه که برخی مستشرقین محترم نوشته‌اند «دهکرد» سندیت ندارد که حاصل افسانه بافی مورخان است نه تحقیقی باستان شناسانه ! موضوعی که حتی از خیال پردازی هجرت مردم لار دماوند به این دیار و تشکیل سرزمین لارستان نیز غیر قابل قبول تر است.» ۵

اما در جدید ترین تحقیقاتی که خود انجام داده‌ام شواهدی به دست آمده که تمام نظریات قبلی را زیر سوال می‌برد. چندی قبل در کتاب «خود آموز خط اوستایی» به واژه‌ای برخوردم که می‌تواند ریشه واژه دهکویه یا دَهکو باشد.

واژه «دَئینگهو» ۶ در زبان اوستایی که از زبان‌های باستانی ایران است به معنی، ده، ولایت و ایالت است. نام‌هایی که برای دهکویه توسط سیاحان خارجی ثبت شده از این قرار است : دکوه، دهکورد، دهیکوه، دَئکو، دِهَکی، دهوکو. اگر به نام‌های ثبت شده برای دهکویه توجه کنیم خواهیم دید که چهار حرف «د، ه، ک، و» مشترک است و همان چهار حرفی اصلی است که در واژه «دَئینگهو» نیز دیده می‌شود با این تفاوت که حرف «گ» تبدیل به «ک» شده‌است.

با این وصف می‌توان گفت که نام قدیم دهکویه در ابتدا «دَئینگهو» بوده ولی به مرور زمان تغییر یافته به این صورت :

دَئینگهو ـ دَئیکهو (چون نون قبل از «گ» معمولا تلفظ نمی‌شود و یا از داخل بینی به صورت کاملا مخفی بیان می‌شود و تبدیل حرف «گ» به «ک») ـ دَئکو (و اگر کلمه دئیکهو را سریع و پشت سر هم تلفظ کنیم حروف «ی و ه» خود به خود حذف خواهند شد و به مرور زمان این اتفاق رخ داده) در گویش دهکویی دهکویه به صورت «دئَکِه» تلفظ می‌شود، چون در گویش دهکویی صدای «او» در مواردی تبدیل به صدای «اِ» می‌گردد. پس می‌توان گفت که نام دهکویه در ابتدا «دَئینگهو» بوده و به مرور زمان تبدیل به «دَئکو و دَهکو» شده که به اشتباه سیاحان خارجی یک «ه» نیز به آن افزوداند.

تاریخچه دهکویه

طبق تحقیقات به عمل آمده قدمت دهکویه به پیش از اسلام برمی گردد. گواه گفتار ما قلعه‌ای است که بر فراز تپهٔ گبری قرار دارد.که نام تپه ماخوذ از ساکنان قدیمی دهکویه یعنی گبرها (زردشتیان) است. شواهد زیادی در فرهنگ و زبان دهکویه می‌توان یافت که نشان می‌دهد قدمت دهکویه به پیش از اسلام می‌رسد.

اهالی دهکویه در حدود قرن چهارم هجری با ورود سرداران مسلمان شاه اسماعیل که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است و شاه عبدالله اسلام را پذیرا شده‌اند.

در بین قرن پنجم تا هشتم قمری که ملوک شبانکاره که کُرد بوده‌اند در بخش‌هایی از فارس حکومت می‌کرده‌اند. چون عده‌ای از جهانگردان نام دهکویه را دهکرد ثبت کرده‌اند، احتمال می‌رود در این زمان عده‌ای از کردها به دهکویه مهاجرت نموده و ساکن شده باشند. این مهاجرت ممکن است در زمان اتابکان فارس یا در زمان صفویه صورت گرفته باشد.

در زمان قاجاریه و همزمان با نهضت مشروطیت اهالی دهکویه و کورده در قیام مردم لارستان به رهبری آیت الله سید عبدالحسین لاری بر علیه مستبدین شرکت نموده و عده‌ای از اهالی دهکویه و کورده از تفنگچیان مخصوص ایشان بوده‌اند که تا شیراز نیز ایشان را همراهی نموده‌اند و همچنین در درگیری بین نیروهای قوام السلطنه و مجاهدین لارستانی در کورده دو نفر از اهالی دهکویه و سه نفر از اهالی کورده به شهادت رسیده و یک نفر نیز مجروح شده‌اند.

مشاهیر دهکویه

در این قسمت به اختصار به معرفی برخی از مشاهیر دهکویه می‌پردازیم : ملا حسن خوشنویس ـ ملاغلامرضای حاج حسین خوشنویس وفات تاریخ ۸ صفر ۱۳۳۲ هجری قمری ـ ملا لطفعلی خوشنویس وفات رمضان سال ۱۳۵۹ (هق) ـ ملا غلامرضای حاج حسین خوشنویس ـ ملا محمد رضا شاعر ـ ملا حسینعلی نوروزی خوشنویس ـ استاد ملا نظر علی دهکویی شاعر و خوشنویس ـ استاد ملا عباس علی خوشنویس تولد ۱۲۴۰ در گذشت ۱۳۱۵ شمسی ـ استاد ملا علی عسکرشاعر و خوشنویس ـ استاد ملا عسکر خوشنویس در گذشت حدود ۸۰ سال قبل ـ استاد ملا غلامحسین خوشنویس در گذشت ۱۳۵۳ شمسی ـ استاد آیت الله شیخ عبدالحسین نوروزی(۱۳۶۷-۱۲۹۷هجری شمسی) استاد خط نسخ ـ حجه الاسلام سید محمد تبیان خوشنویس و اولین معلم لارستان ـ دکتر اسدالله نوروزی شاعر، دکترای ادبیات واستاد دانشگاه هرمزگان ـ دکتر محمود غلامی دکترای ریاضیات و استاد دانشگاه هرمزگان و بسیاری از افراد دیگر که مجال معرفی آن‌ها نیست.

زبان شناسی

زبان دهکویی یکی از لهجه‌های زبان لارستانی است که همان زبان قوم پارس است و ریشه در زبان اوستایی دارد اما این گویش نسبت به گویش‌های دیگر لارستانی شباهت زیادتری به زبان کُردی دارد و دلیل آن چنانکه از نام قدیم آن که «دهکرد»است بر می‌آید احتمالا مهاجرت قومی از کردها به دهکویه‌است که توانسته‌اند بر زبان آن تاثیر گذارند. مثلا کلماتی در گویش دهکویی وجود دارد که در لهجه‌های دیگر بیان نمی‌شود، مانند واژه : «مَگِری» به معنای گریه مکن در حالی که در گویش لاری گویند : «گِریخ مَکو» هم اکنون همین کلمه در کردی به صورت «مَگری» تلفظ می‌شود. یا واژه «بفر» به معنای برف که معمولا بزرگترها آن را به کار می‌برند در زبان کردی نیز به همین صورت تلفظ می‌شود. گویش دهکویی با لهجه کردی کرمانجی قرابت بیشتری دارد و با هم کلمات مشترک زیادی دارند که عینا مانند هم تلفظ می‌شوند مانند : «فُلنَکَس» به معنای فلانکس.

همانگونه که مالچانو گفته‌است ریشه زبان لاری لغات سنتی تمام نقاط ایران است. گویش دهکویی نیز از این قائده مستثنی نیست و هر که این گویش را بداند یراحتی می‌تواند زبان‌های بلوچی، گیلکی، کردی و لری را بفهمد چون مشترکات بسیاری دارند.

در جهت ریشه یابی واژه‌های دهکویی این شعر که از سروده یکی از مغان زردشتی در قبل از اسلام است از مقدمه تاریخ شرفنامه نقل می‌شود :

داران گیان دارن جرگ و دل و برگِن

گایی پر برگِن گایی بی برگِن

کرگ جه هیلین هیلین جه کرگِن

رواس جه رواس ورگن جه ورگن

برگردان فارسی:

درختان جان دارند جگر و دلشان ریشه‌ها و برگهاست

گاهی پربرگند گاهی بی برگند

مرغ از تخم است، تخم از مرغ

روباه از روباه، گرگ از گرگ است

در این شعر واژه‌هایی وجو دارد که هم اکنون در زبان دهکویی کاربرد دارند مانند:

واژه : «بَرگِن»، از دو بخش برگ و ــِ ن تشکیل شده‌است. هم اکنون در گویش دهکویی ــِ ن به معنای هستند به کار می‌رود.

واژه : «گایی» به معنای گاهی که در گویش دهکویی نیز به همین صورت تلفظ می‌شود.

واژه : «رواس» به معنای روباه که اگر تلفظ آن رِواس باشد. در گویش دهکویی نیز به روباه «رِئبا» گویند.

واژه «کرگ» به معنای مرغ، در گویش دهکویی به مرغ کرچ «کُرُک» گویند که شاید از این واژه ماخوذ شده باشد.

آب و هوای دهکویه

آب و هوای دهکویه مانند دیگر مناطق لارستان گرم و خشک است در تابستان‌ها دمای هوا تا ۴۸ درجه سانتیگراد نیز می‌رسد و در زمستان‌ها به ندرت دمای هوا به صفر یا زیر صفر می‌رسد و فقط چند روری آب‌ها یخ می‌زنند. میزان بارندگی سالانه به طور متوسط ۲۰۰ میلی متر می‌باشد که بیشر آن در بین ماه‌های آبان تا اسفند می‌بارد و در فصل تابستان باران‌های موسمی می‌بارد که مردم به آن «چل پسینی» می‌گویند چون اکثر روزها هوا ابری است و به صورت پراکنده باران می‌بارد.

زیباترین فصل سال در دهکو یه بین ماه‌های بهمن تا فروردین می‌باشد که رویش انواع گل‌ها و گیاهان که اکثر آن‌ها دارویی هستند جلوه‌ای زیبا به این منطقه می‌دهند.

شهدای دهکویه

شهید ماشاءالله صفری ـ شهید درویش معزی ـ شهیدرمضان حیدری برادران شهید محمد حسین و ناصر خاجو شهید غلامحسین نوشادی و شهید داریوش جوکاری اماکن متبرکه امام زاده شاه اسماعیل ـ امام زاده شاه عبدالله ـ زیارتگاه بی بی دختر ـ امام زاده سید سلیمان (سلسله) محمد ـ زاهد رستم ـ ۱۳ مسجد و یک باب حسینیه

ماهنامه پسین دهکویه

هم اکنون در لارستان سه نشریه عصر اِوز ـ میلاد لارستان و پسین دهکویه به صورت رسمی منتشر می‌شوند. ماهنامه پسین دهکویه از سال ۸۱ ابتدا به صورت داخلی منتشر شد و در سال ۸۳ با کسب مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت رسمی در سطح لارستان انتشار آن ادامه یافت.

پانویس

۱ ـ نقل کننده حکایت جناب آقای جهانزیر آزادی ۲ ـ لارستان کهن و فرهنگ لارستانی، دکتر احمد اقتداری، انتشارات جهان معاصر، ص ۱۲۳ ۳ ـ تاریخ لارستان، علاءالدین مورخ لاری، ص ۷۳ ۴ ـ لارستان کهن، ص ۱۲۳ ۵ ـ دکتر اسدالله نوروزی ـ ماهنامه پسین دهکویه شماره ۱۸، ص ۳ ۶ ـ خود آموز خط اوستایی، پژوهش آرمین کسروی

منابع

• کتاب دهکویه مهد فرهنگ و هنر لارستان ، نوشته امید علی معزی (این نوشته خلاصه‌ای است از مطالب چاپ شده با همین عنوان در ماهنامه پسین دهکویه از شماره ۱ تا ۳۲)
• سایت ویکی پدیا
• http://dahkooye.webphoto.ir 

بلغان در فاصله ی 115 کیلومتری شمال شهر لار و در دهستان هرم و کاریان و بخش جویم قرار دارد. بلغان به عنوان مرکز دهستان هرم و کاریان است. محدوده ی استحفاظی و حوزه ی نفوذ بلغان از شرق تا روستای جلال آباد و از غرب تا خرده دره ، از شمال به احمد محمودی و از جنوب به دو راهی کاریان، بلغان و دشت موش محدود می شود . این روستا در موقعیت جغرافیایی 53:36'11.00" درجه ی طول شرقی و 28:09'04.76" درجه ی عرض شمالی قرار گرفته است که با 8 روستای بزرگ و پرجمعیت و تعدادی آبادی، مزارع تابع و مستقل است که با جاده ی آسفالت با همه ی آنها ارتباط مستقیم دارد. بلغان در سال 80 پرجمعیت ترین روستای منطقه بوده است. ارتفاعات غرب این روستا مرز فیزیکی آنرا با کاریان مشخص می سازد. ارتفاعات قزل آلا درشمال شرقی بلغان و جنوب روستای چغان واقع است. کوه سیاه واقع درجنوب این روستا و نزدیک دشت موش است. روستای کوچکی به نام محمود آباد که  ظرف سالیان اخیرتخلیه شده و اکثر اهالی آن در بلغان ساکن شده اند، در سمت شمال بلغان قرار دارد و هم اکنون آثار کمی از خانه های آن باقی است. روستای بلغان به صورت  جاده ی آسفالته با  تمامی روستاهای اطراف ارتباط دارد که فواصل این روستاها از این قرار است:

(( جلال آباد18 کیلو متر ، لاغران7 کیلومتر، چغان 13کیلومتر ، احمد محمودی 14 کیلومتر ، کاریان 7 کیلومتر،  هرم 15 کیلومتر و خرده دره20 کیلومتر))

بلغان خود  در دامنه ی کوه و ارتفاعات قرار دارد و شیب عمومی آن از طرف جویم  به طرف خرده دره است. به طوری که در شمال بلغان در سالهای  پربارش  منطقه ای  به  صورت  نمکزار و دریاچه ای از آب تا ماهها باقی می ماند.    

منبع : http://bolghansharif.blogfa.com/

روستای باغ

باغ نام روستائی است واقع در بخش صحرای باغ در جنوب شهر لار در ایران که امروزه در تقسیمات کشوری جزو لارستان فارس می‌باشد. صحرای باغ آخرین مرز لارستان واستان فارس به استان هرمزگان است. روستای باغ در ۴ کیلومتری سمت مغرب روستای دهمیان واقع شده‌است.

نامگذاری روستا

روایت است که در دوران بسیار دور چشمه‌های روانی وباغ‌های فراوانی در این ناحیه وجود داشته‌است، بنا براین نام روستا «باغ» نامگذاری کرده‌اند. همچنین در زبان عامیان وجود دارد که صدها سال پیش در این منطقه باغ‌هایی حقیقی بوده‌است، و احتمال آن است که نام «صحرای باغ» هم از روی همان باغ‌ها گرفته شده باشد. امروزه از آن باغ‌ها و چشمه‌ها دیگر هیچ اثری نمانده‌است، فقط آثاری از آنها برجای مانده‌است.

 آثار

در روستای«باغ» آثار قلعه بزرگی وجود دارد که به «قلعه محمد جعفر خان باغی» معروف است، در تاریخ فارس نامه ناصری آمده‌است که در اواخر سلطنت صفویه وقتی افغانها در برابر نادر شاه شکست خوردند به‌طرف لارستان فرار کردند و قلعه باغ را در تصرف خود در آوردند، و در آنجا در برابر قوای نادر که به سرکردگی طهماسب قلی خان بود مقاومت نمودند، ولی از قوای نادر شکست خورده وخیلی از آنها کشته شدند وبعضی هم دستگیر وبعض دیگر فراری شدند. این واقعه در سالهای ۱۱۴۶ یا ۱۱۴۷ هجرة قمری رخ داده‌است. در ۵۰ سال پیش در اطراف روستای باغ چادر نشین زیاد بوده‌است، این چادر نشین‌ها از ایل « نَفَر » و « لُر » بودند که بعدا از طرف دولت وقت در یک جایی آنها جمع نموده و مانند دهات صحرای باغ در خانه کاه گلی جاه داده شدند و خودشان دارای روستایی جداگانه شدند به نام روستای کارگاه که انشاءالله شرح آن خواهد آمد.

 جمعیت

جمعیت روستای باغ در حدود ۱۳۰۰ نفر می‌باشد، دارای دبستان، مسجد، درمانگاه، آب انبار (برکه) برق، لوله کشی می‌باشند. باغی‌هایی که در کشورهای عربی سکونت دارند تعداد آنها تقریباً در حدود ۲۵۰۰ نفر می‌باشد.

و اما روستای باغ از منظر ویلاگ میده چه خبر :

این روستا در ارتفاع 650 متری از سطح دریا با 1800 نفر جمعیت در فاصله 82 کیلومتری لار قرار دارد. محل درآمد اهالی باغ مانند اکثر روستاهای منطقه کار در کشورهای حاشیه خلیج فارس می باشد به نحوی که شمار باغی‌هایی که در کشورهای عربی سکونت دارند

تقریباً در حدود ۲۵۰۰ نفر برآورد می شود. و عده ای دیگر نیز به کار کشاورزی مشغولند.

روایت است که در دوران بسیار دور چشمه‌های روانی وباغ‌های فراوانی در این ناحیه وجود داشته‌است، بنا براین نام روستا «باغ» نامگذاری کرده‌اند و احتمال آن است که نام «صحرای باغ» هم از روی همان باغ‌ها گرفته شده باشد. امروزه از آن باغ‌ها و چشمه‌ها دیگر هیچ اثری نمانده‌است، فقط آثاری از آنها برجای مانده‌است.
در روستای«باغ» آثار قلعه بزرگی وجود دارد که به «قلعه محمد جعفر خان باغی» معروف است، در تاریخ فارس نامه ناصری آمده‌است که در اواخر سلطنت صفویه وقتی افغانها در برابر نادر شاه شکست خوردند به‌طرف لارستان فرار کردند و قلعه باغ را در تصرف خود در آوردند، و در آنجا در برابر قوای نادر که به سرکردگی طهماسب قلی خان بود مقاومت نمودند، ولی از قوای نادر شکست خورده وخیلی از آنها کشته شدند وبعضی هم دستگیر وبعض دیگر فراری شدند. این واقعه در سالهای ۱۱۴۶ یا ۱۱۴۷ هجرة قمری رخ داده‌است. در ۵۰ سال پیش در اطراف روستای باغ چادر نشین زیاد بوده‌است، این چادر نشین‌ها از ایل « نَفَر » و « لُر » بودند که بعدا از طرف دولت وقت در روستای کارگاه از دیگر روستاهای بخش سکنی گزیدند.

منبع

- جعفر، روئین تن زروانی، محمد امین . (صحرای باغ در گذرگاه تاریخ) ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۴ میلادی.

- سایت ویکی پدیا

- وبلاگ میده چه خبر

فیشور

فیشور یا ( پیشور ) نام دهستانیست از توابع بخش اوز در شهرستان لارستان فارس. این دهستان در فاصلهٔ ۳۶۰ کیلومتری جنوب استان فارس ، ودر ۷۲ کیلومتری شمال غرب شهر لار واقع شده‌است، وشامل ۶ روستا آباد می‌باشد.

محدودهٔ دهستان فیشور

از شمال کوه ، از جنوب اوز و محلچه ، از مغرب خنج ، واز سمت مشرق به به گراش محدود مى گردد.

 جمعیت

جمعیت دهستان فیشور در حدود ۱۰ هزار نفر است که از اهل سنت و از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند. مردم فیشور به لهجه فیشوری (اچمی) لارستانی صحبت می‌کنند.

 امکانات

دهستان فیشور دارای ۱۱ باب مسجد، ده‌ها آب انبار (برکه) و درمانگاه می‌باشد. همچنین دارای ۵ مدرسه ابتدایی ۲ راهنمایی ۲ دبیرستان و ۱ پیش دانشگاهی و یک بیمارستان می‌باشدکه به تازگی به یک بیمارستان بزرگ و مجهز و زایشگاه تبدیل شده‌است. کتابخانه ملی نیز به اتمام رسیده‌است و مورد استفاده مردم فیشور قرار گرفته‌است.بیشتر این امکانات موجود با همیاری مردم روستا انجام می‌گیرد. در فیشور تامین آب آشامیدنی از آب انبارها بود که با به اتمام رسیدن لوله کشی آب شیرین مردم فیشور از این آب استفاده می‌کنند.سرچشمه این آب چاهی در نزدیکی فیروزآباد در در ۲۵۰ کیلومتری شمال فیشور می‌باشد .

مركز بهداشتى فيشور

شغل مردم

شغل مردم فیشور کشاورزی ، تجارت و دامداری است. در سابق مکاری گری و گلیم بافی و ملکی دوزی نیز در پیشور رایج بوده‌است. . منبع درآمد اکثر مردم ،بیشتر از کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌باشد.تامین مواد غذایی از قبیل گوشت و لبنیات و میوه از شهرهای هم جوار بدست می‌آید. خرما یکی از میوه‌هایی است که در خود فیشور تولید می‌شود. کشت جو و گندم نیز در فیشور نیز رواج دارد وسالیانه مقداری مناسبی از محاصیل غله بدست می‌آید.تعداد کمی از مردم روستا کشاروز هستند. آب چاهایش نیمه شیرین، وعمدهٔ محصولاتش غلات و خرما است.

 آب وهوای فیشور

آب و هوای فیشور خشک و دارای تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد می‌باشد. از ماه دی تا پایان فروردین بهترین فصل این منطقه‌است که همراه با بارش باران و بهار می‌باشد.

 آثار تاریخی

در دهستان فیشور آثار گوناگونی از دوران مختلف گذشته برجای مانده‌است، از جمله این آثار می‌توان قلعه کهنه که به جز مخروبه‌ای از آن بیش باقی نمانده‌است، وهمچنین از آثار چهار طاقی را نام برد، که از آثارهای به جا ماندهٔ از دوران زرتشتیان است که تا امروز باقی مانده‌است. که خود شاهدی برقدمت این روستا می‌باشد، این أثر در چند سال اخیر توسط دولت مرمت شده‌است.

توضیح مدیر وبلاگ : به راستی این چهار طاقی متعلق به محلچه است یا فیشور؟

دوستانی که در این زمینه اطلاعاتی دارند لطفا مستند مطالب خود را جهت اطلاع خوانندگانمان ارسال نمایند.

آتشکده زرتشتیان

منبع

روستای محلچه از توابع بخش اوز در شهرستان لارستان در جنوب استان فارس در ایران است. این روستا در ۱۸ کیلومتری شمال غربی شهر اوز واقع شده‌است.

محدوده محلچه

از شمال روستای فیشور، از جنوب کوه، از مغرب شهر خنج و از مشرق به شهر اوز محدود می‌گردد. همانطور که نوشته شده‌است روستای محلچه قدمتش به پیش از اسلام می‌رسد و دارای آثار تاریخی زیادی است که معروفترین آن چهارطاقی محلچه که آتشکده زرتشتیان بوده‌است است.چهار طاقي محلچه" كه يكي از آثار ارزشمند تاريخي شهر اوز و مربوط به دوران قبل از اسلام است، نياز به مرمت اساسي دارد. اين اثر تاريخي كه به نامهاي آتشكده محلچه يا آتشكده محل شاه نيز ناميده مي شود در كنار جاده اوز - شيراز در 30 كيلومتري غرب شهر اوز در روستاي محلچه واقع است. مصالح به كار رفته در ساخت اين بناي تاريخي و با ارزش سنگ، گچ و ساروج است.آتشكده محلچه با آتشكده هاي كاريان جويم لارستان و كاريان فيروزآباد در ارتباط بوده است. گويا مراسم خاص توسط موبدان همه ساله در آتشكده هاي يزد، كاريان جويم لارستان، كاريان فيروزآباد و محلچه اوز برگزار مي شده است. وجود آتشكده هاي آذرفرنيغ كاريان، جويم لارستان، فيروزآباد و محلچه اوز نشان از وجود يك شاهراه ارتباطي اقتصادي و تجاري بين اين 3 منطقه دارد.آتشكده محلچه اوز در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.امروزه يك ستون اين چارطاقي فروريخته و پايه هاي ساير ستونها تعمير و مرمت شده است ولي گذشت زمان اين بناي تاريخي را فرسوده ساخته و نياز به مراقبت و مرمت بيشتري دارد.

 جمعیت

جمعیت روستای محلچه در حدود ۸۳۰ نفر است که اهل سنت و پیرو مکتب شافعی هستند. مردم محلچه به لهجه اوزی لارستانی صحبت می‌کنند.

نخلستان محلچه

منبع

- خرم روز، مروان. سلطان عشق، ناشر: چاپخانه مهارت، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۱ خورشیدی.

- علی امینی

- روزنامه اطلاعات

کاریان (شهرستان لارستان)

روستاى كاريان

كاريان

كاريان

روستای کاریان از توابع بخش جویم لارستان در جنوب استان فارس و در مسیر راه لار – جهرم ،در ۱۱۵ کیلومتری شمال غربی شهر لار و در ۸۲ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان جهرم واقع شده‌است.

جمعیت

این روستا با جمعیتی قریب به ۴۰۰۰ نفر مشتمل بر ۵۰۰ خانوار است.وضعیت جغرافیایی آن بگونه ایست که از سه طرف در محاصره‌ کوههای نیمه مرتفع شاه نشین و کوه گِرد قرار گرفته وفقط از طرف غربی به دشت راه دارد.

 گذران زندگی

گذران زندگی مردم از طریق کشاورزی ، دامداری و کار در کشورهای عربی حوزة خلیج فارس تأمین می‌شود.محصولات کشاورزی عمدتاً شامل مرکبات ، تمرات نخل ، گندم ،جو ،کنجد ،ذرت و پنبه می‌باشد.باغهای مرکبات کاریان نظیر لیمو ترش ، لیمو شیرین و پرتقال در سطح شهرستان لار معروف است .

 قنات وآبیاری مزروعات

آبیاری باغات و مزارع در قدیم توسط چاههای دورشته قنات وبرکه بندهای اطراف روستامانند برکه بند و رشته قنات جلال آباد معروف به شیخی،برکه بند و رشته قنات فاریاب معروف به خانی،رشته قنوات میری،کریم آباد،گُرونی،نجم الدینی،دِل تاوه،هرمز جان پایین ، این رشته قنات آسیاب آبی را واقع در محل سنگ شکن فعلی میچرخانده‌است ،هرمزجان بالا و پِدِگویه انجام می‌گرفته‌است ،که در حال حاضر بعلت خشک شدن رشته قنوات ،آبیاری بصورت برداشت آب از چاه به روشهای صنعتی می‌باشد.

 معماری قناتها

مهندسی ومعماری این قناتها واقعاً شگفت آور است به‌عنوان مثال در طول رودخانة‌ گَپ(بزرگ) ۷۲ قنات سرپوشیده قرار داردو طراحی این قنوات بگونه ایست که آبهای زیرزمینیِ منطقه‌ای به وسعت تقریبی دوازده میلیون متر مربع از لابلای شبکه‌های دقیق زیرزمینی در نهایت به برکه بند خانی می‌رسیده و جهت آبیاری استفاده می‌شده‌است.دامداری در این دیار بصورت سنتی است ودشتهای حومة‌ کاریان نظیر دشت گبر ،دشت هَشُم،دشت لاغر،کفة (صحرای وسیع) هرم - کاریان و دامنة شمالی گردنة‌ میرشکاری جایگاه این دامهاست‌ .

 آثار باستانی

آثار باستانی در کاریان با توجه به توضیحات بالا بوفور یافت می‌شود که ازبین آنها می‌توان به امامزادة شاه حاجات ،امامزادة میرابوشداء ، مقبره چهل دخترو ،قلعهٔ تشی ، قلعهٔ گلی ،دره کافران ،دهلوهای سنگی دورة‌ گبر اشاره کرد.

منبع

براک روستایست ( شهرک ) در استان فارس در کنار فرودگاه بین المللی لارستان. این روستا ( شهرک ) با شهرهایی همچون لار، خور و لطیفی همسایه‌است.

تصویر هوایی از براک

براک بالغ بر ۳٫۰۰۰ نفر جمعیت (بر اساس آمار ۸۶-۸۵) دارد که بیشتر مردم اهل تسنن و تعدادی نیز اهل تشیع هستند. غالب مردم براک در کشورهای حاشیه خلیج فارس مشغول به کار هستند. روستای براک در فاصلهٔ ۴ کیلومتری مشرق شهر لار واقع است. بر خلاف روستاهای مجاور که همگی در نزدیکی کوه واقع شده، این روستا در منطقه‌ای پست که حالت گودی به خود می‌گیرد بنا شده‌است. و این امر باعث سرازیر شدن آب زیادی به روستا می‌شده و در مسیر آن نخلستان‌های وسیعی ایجاد شده بود که متأسفانه بر اثر احداث فرودگاه همگی آنها از بین رفت.در مورد سابقه تاریخی براک اطلاعات دقیقی در دست نیست. براک قدیم بُراق نامیده می‌شده که نزدیک شهرک صنعتی فعلی قرار داشته که زیارت پیر بُراق یا سید ابوالعراق (وفات ۱۱۱۶ ذیقعده هجری قمری) نیز در همین مکان قرار دارد و قبل از آمدن وی روستای بُراق وجود داشته‌است. البته بعدها بر اثر قحط و قلا و حملهٔ سرداران نادر به منطقه لارستان به منظور سرکوبی محمد شاه بلوچ که مردم منطقه به حمایت از وی اقدام کرده بودند و این امر موجب غارت و چپاول و کشتار مردم منطقه شد، این منطقه نیز متروکه گردید همچنان که مناطق دیگری نیز بر اثر این حملات متروکه شد.... و مردم بومی مجبور به فرار به مناطق دیگر شدند و پراکنده گشتند. تجدید حیات روستا به سالها بعد و جمع شدن افراد بومی قبلی و افرادی از قومیت‌ها و مذاهب مختلف در کنار هم می‌رسد که در همین مکان فعلی آن را بنا نهادند. در مورد بناها و آثار بجا مانده از دوران گذشته می‌توان به زیارت سید محیا اشاره کرد که احتمالاً همان سید محیای شروای (شاعر) نامی می‌باشد که گویا از روستای محل سکونت خود در اطراف لار قهر نموده و به مکانی نامعلوم رفته‌است و این احتمالی دور از یقین نیست. از دیگر آثار، وجود دو بند ساروجی هر کدام به طول بیش از ۱۰۰۰ متر است که از آن برای جابجایی آب استفاده می‌شده و نشانگر تلاش مردم در امر کشاورزی بوده‌است. در ضمن یکی از آن بندها قدیمی تر و مربوط به چند صد سال پیش است. در یک کیلومتری شرق روستا مجموعه نخل و گز می‌باشد که به آن «چاه باغ» می‌گویند. وجود آب انبارهای متعدد و کانال‌های متعدد آب کشی نشان از منطقه‌ای ویژهٔ کشاورزی و اقتصاد دارد.

 نکته جالب توجه این است که سبک آب انبارهای این مکان با جاهای دیگر بطور کلی متفاوت است و نیز وجود ساختمان شبیه آتشکده، احتمال زرتشتی بودن ساکنان آن را می‌رساند. حفاریهای زیادی توسط افراد سود جو انجام شده ولی متآسفانه تاکنون هیچ کاوش باستان شناسی در آن انجام نشده‌است. از دیگر بناهای متأخر در این منطقه خانه‌هایی است که با نقشهٔ مهندسی ساخته شده و دارای استخری در وسط و ۴ منزل مسکونی بزرگ در چهار طرف و زیر هر منزل آب انباری طویل که محل ذخیره آب ساکنین از داخل اتاق بوده‌است. و نیز کارگاه ارده سازی و آهنگری و چاه و استخر و قناتهای متعدد و آبراه‌های ساروجی است. این مکان پایتخت تابستانی حکام و خوانین گراش و لار بوده‌است. وجود چندین زیارت نشان دهندهٔ سکونت افرادی وارسته و عارف بوده‌است که گویند پیرو فرقه‌ای به نام شیدایی بوده‌اند. سر سلسلهٔ آنها قطب الاولیاء شیخ مصلح الدین شیدا (شیخ مرشد) که سنگ قرآن توسط راوی مشاهده گردیده ولی بدست قاچاقچیان از بین رفته‌است. مکان عبادت آن پیر که به برکه حاجی شیدا معروف است وجود دارد. از دیگر عارفان می‌توان به قطب العارفین شیخ محمد شیدا و نیز میر حاجات نام برد که مردم به آنها اعتقاد زیادی داشتند. در جریان قحط سالی و جنگ جهانی دوم خیرین بزرگی همچون حاج محمد فرشادی و عبدالله فریدی کمک زیادی به روستا کرده و چه بسا اگر زحمات بی شائبهٔ ایشان نبود الان با این وضعیت فعلی روبرو نبودیم. مدرسه‌ای نیز با همت این دو شخص و خیر الله قائدی و همکاری رئیس آموزش و پرورش وقت احمد خان اقتداری در براک تأسیس گردید که حتی از دیار مجاور مانند: خور و لطیفی به آنجا می‌آمدند و تا کلاس پنجم ابتدایی تحصیل می‌کردند. هم اکنون براک دارای دو مدرسه دخترانه در سه مقطع تحصیلی و دو مدرسه پسرانه، سه مسجد اهل سنت و یک مسجد اهل تشیع، کتابخانه، مکتبخانه و حسینیه و یک درمانگاه می‌باشد. که درمانگاه براک با سرمایه عبدالله عباس خوری با تمامی امکانات احداث گردید. در براک حدود ۲۱۰ هکتار زمین مستعد کشاورزی وجود دارد که ۱۰ هکتار آن نخلستان و ۱۰۰ هکتار کشت دیم است.

منبع :

نشریه پیک مشتاقان خور - شماره ۲۰ - بخش با همسایه ها - از زبان اهالی براک

روستای هود

عکس ماهواره ای ( هوایی ) از روستای هود

روستای هود از توابع بخش جویم شهرستان لارستان در جنوب استان فارس و در ایران واقع شده‌است. روستای هود در شمال شهر اوز و در مسیر راه لار به جهرم و در ۱۱۵ کیلومتری شمال غربی شهر لار و در ۸۲ کیلومتری جنوب شرقی جهرم واقع شده‌است. این روستا از روستاهای تاریخی ایران به شمار مى آید که قدمتی ۲۰۰۰ ساله دارد. گویند در دوران قدیم روستا شهری بزرگ بوده است.

جمعیت

داراى ۷۰۰ خانوار و ۵۰۰۰ نفر جمعیت مى باشد که از اهل سنت و از شاخه شافعی یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند. زبان ایشان فارسی است و به گویش محلی تکلم می‌کنند. روستای هود دارای مسجد، آب انبار (برکه)، دبستان و برق است.

گذران زندگی

گذران زندگی مردم از طریق کار در کشورهای عربی حوزهٔ خلیج فارس تأمین می‌شود. همچنین کشاورزى شغل عمده مردم روستا است، محصولات کشاورزی عمدتاً شامل مرکبات، تمرات نخل،جو و گندم، کنجد، ذرت و پنبه می‌باشد. باغهای مرکبات هود نظیر لیمو ترش، لیموشیرین و پرتقال در سطح شهرستان لارستان معروف است.

وضعیت جغرافیایى

وضعیت جغرافیایی آن بگونه ایست که از دو طرف در محاصره‌ کوههای مرتفع کوه چاوار و کوه سیاه قرار گرفته و فقط از طرف غربی و شرقی به دشتهای «موش وا کاه» دو راه دارد، روستا مابین این دوکوه محسور گردیده است.

عکس ماهواره ای ( هوایی ) ازبافت جدید روستای هود

آثار باستانی

در روستاى هود آثار باستانى واماکن دیدنى گوناگونى وجود دارد، و با توجه به توضیحات بالا به وفور یافت می‌شود که عبارت‌اند از:

• قلعه زیر دژ
• قلعه پس تمب
• آرامگاه امام زاده شاه ولی
• آرامگاه امام زاده میرمنصور
• گورستان زندان منم مجنون
• مسجد جامع

قلعه پس تمب در در سه کيلومتري جنوب روستاي هود بخش اوز واقع در زمين هاي کشاورزي متشکل از دو تپه بلند غير هم سطح قرار دارد که تل کوچک مخروطي شکل و تل بزرگ مدور است.از ظروف سفالي و نوع معماري قلاع چنين بر مي آيد که اين آثار متعلق به دوران ساساني است. تل پس تنب هود در 18 شهريور ماه سال ۱۳۸۷ به شماره 23465 در فهرست آثار ملي ايران ثبت و هم اکنون تحت مراقبت سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان فارس است.

یکی از پروژه های عمرانی این روستا احداث سد خاکی آن می باشد که  با اعتباري نزديك به هشت ميليارد ريال ساخته شده است.
با ساخت اين سد، آب سفره‌هاي زيرزميني اين منطقه افزايش مي‌يابد و هنگام بارندگي شديد نيز از تخريب محصولات كشاورزي اين منطقه جلوگيري مي‌شود.  ۵۰‬حلقه چاه آب كشاورزي در زيردست اين سد واقع شده كه با احداث اين سد، آب آنها افزايش خواهد يافت و ‪ ۵۰۰‬هكتار از اراضي كشاورزي موجود در اين منطقه نيز آبياري خواهد شد. ارتفاع سد ياد شده از پي ‪ ۱۵‬متر، عرض تاج سد هفت متر،عرض پي ‪ ۷۳‬متر و ارتفاع آب در پشت سد ‪ ۱۰/۵‬متر است و حجم آب پشت سد نيز يك ميليون و ‪ ۷۵۰‬هزار مترمكعب است.

عکس ماهواره ای ( هوایی ) ازبافت قدیم  روستای هود

منبع

• شریفی، محمد. (هود وکاریان در گذرگاه تاریخ) جلد اول، چاپ اول، سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
• خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران
• نشریه خبری استان فارس - فارس نما

 دوستان عزیز این وبلاگ برای ارتباط و آشنایی بهتر  و بیشتر با روستاهای بخش اوز و لارستان تصمیم دارد هر هفته به معرفی یک روستا بپردازد . این وبلاگ متعلق به همه ی دوستداران کهنه اوز می باشد. امید است با تعامل و ارسال پیشنهادات و مطالب خود  ما را در این راه یاری فرمائید .

برای شروع به سراغ روستای بیدشهر از توابع بخش اوز فارس می رویم:

ناحیه بید شهر یا «شهر بید» ، یا شهر کرمکی است، که آن را «بید» نامند. مشتمل بر بیست وسه قریهٔ آباد است که مهم‌ترین آنها: احمد محمود، بلغان ، بهرود ، بید شهر ، چاه تیر ، و چغان می‌باشد.

جیفانه، نام قدیم بیدشهر

هر دیاری در گذر زمان و تحت شراط مختلف ،به نامهای مختلف شناخته می شود.بیدشهرِ امروز نیز به گفته بزرگان محل در طول تاریخ حیات خویش نامهای مختلفی را گذرانده است.یکی از این نامهایی که طبق اسناد موجود بر این دیار نهاده شده جیفانه می باشد.سندی که مشاهده می کنید یکی از دهها سند موجود در اثبات این گفته می باشد.

بيدشهر دهستانی با قدمت دیرینه در بخش اوز از شهرستان لارستان در جنوب شرقی فارس واقع شده است.روستاهای زیادی اعم از کوره , هود , گلار , قلات , اسلام آباد , کهنه و...از توابع این دهستان می‌باشند. در این روستا اثاری از اتشکده و همجنین خانه گبر ها وجود دارد که این خود دلیل بر قدمت این روستا دارد .جمعیت کنونی بیدشهر بالغ بر 6000 نفر است اغلب مردان برای امرار معاش به کشورهای عربی می‌روند . بیدشهر مانند سایر روستاهای جنوب دارای آب و هوای کرم وخشک می‌باشد.اما با وجود این آب و هوای گرم وخشک در این دهستان آبشار زیبا وچشم نوازی به نام آبشار دروا وجود دارد.مردم این دهستان تمامی نیازهای عمومی مردم را خودشان تامین می‌کنند.

کلمه "بیدشهر"

بیدشهر از دو کلمه «بید» و «شهر» ترکیب شده است.در مورد کلمه "شهر" به عنوان پسوند هیچ بحث و اختلاف نظری  وجود ندارد.اما در مورد کلمه "بید" و اینکه چرا به این نام خوانده شده اختلافاتی وجود دارد ،بعضی مورخان "بید" را همان درخت معروف بید میدانند که طبق شواهد و سند های تاریخی بیدشهر یعنی همان شهر بید.بنا به قرائن چنین می نماید که در روزگاران گذشته بیدشهر را چنین بیدستانهایی را پوشانده باشد.در کتاب تاریخ لارستان صفحه 92 در مورد وجه تسمیه بیدشهر چنین آمده است:چنین نقل کرده اند که در آنجا درخت ((بید)) زیاد بوده است و از این جهت آن شهر به بیدشهر موسوم گشته است.

موقعیت جغرافیایی بیدشهر

بیدشهر با ارتفاع 920 متر از سطح دریا ،شمالی ترین دهستان بخش اوز است.فاصله آن تا اوز مرکز بخش 43 و تا لار مرکز شهرستان 75 و تا شیراز مرکز استان حدود 250 کیلومتر است .در کتاب فرهنگ دری نوشته عباس انجمن روز صفحه 63 در مورد موقعیت بیدشهر چنین آمده است:نام یکی از دهستان های بخش اوز از شهرستان لارستان،حدود و مشخصات آن این است از شمال به دهستان هرم و کاریان ،از مشرق به دهستان بنارویه و از جنوب و غرب به بخش خنج محدود می شود.این روستا در دامنه شمالی کوه 420 متری لیتو (LITTO) و در جلگه ای واقع است.در سال 1309 دهستان بیدشهر تاسیس و روستای بیدشهر به عنوان بزرگترین و پر جمعیت ترین روستا با موقعیت خاص خود به عنوان مرکز دهستان انتخاب گردید.در جلد هفتم کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران در مورد بیدشهر چنین می خوانیم:قصبه بیدشهر مرکز دهستان بیدشهر که در بخش اوز شهرستان لارستان در استان فارس واقع است.در سال 1345 خود بیدشهر 1069 نفر و کل دهستان بیدشهر شامل روستاهای :کوره ،هیرم ،گلار ،قلات و کهنه دارای 3200 نفر سکنه بوده است.

جمعیت بیدشهر

طبق آخرین سرشماری در سال 1385 جمعیت بیدشهر حدود 6000 است.بافت جمعیتی آن مانند تمام کشور جوان است که نیازمند توجه بیشتر مسئولان و رسیدگی به نیازهای خاص جوانان است.ناگفته نماند که در طول تاریخ عده ای از شهروندان بیدشهری مهاجرت نموده و به روستاها و شهرهای دیگر رفته اند.چه بسیار خانوده هایی که اصلیت بید شهری دارند ولی در جاهایی نظیر کاریان،لاغران،جویم،داراب،صحرای باغ،اصفهان،شیراز،آبادان،بندر لنگه و یا در کشورهای حوزه خلیج فارس ساکن هستند.مثلا در کتاب تاریخ لارستان صفحه 82 چنین آمده است:در قدیم بعضی از بلوک و نواحی لارستان که از مظالم حاکم مستبد به تنگ آمه بودند به بندر لنگه مهاجرت نموده اند.چنان که تا 40 سال پیش چند محله در بندر لنگه به نام مردم بلوک و نواحی لارستان وجود داشته از جمله محله ((بلوکی)) که بلوک ((بیدشهر)) یکی از آن بوده است.

نمایی از طبیعت بیدشهر

لهجه و زبان بیدشهری

لهجه یا زبان مردم بیدشهر نیز مانند اکثر مردم لارستان، زبان لارستانی است که به زبان اَچُمی (achomi) نیز معروف است.دکتر لطفعلی خنجی در کتاب خود به نام "دستور زبان لارستانی بر مبنای گویش خنجی"  و در مقدمه آن در صفحه یک چنین می گوید:زبان لارستانی و چند زبان دیگر مناطق پیرامون فلات ایران مانند کردی،بلوچی ،مازندرانی،گیلکی و شماری دیگر ظاهرا شکل های بازمانده و متحول شده گویش های مختلف زبان پهلوی هستند که از رهگذر شباهت ها و ساختار آنها می توان به نزدیکی آنها به یکدیگر و با زبان پهلوی پی برد.زبان لارستانی مانند هر زبان دیگری از زبان های دیگر بهره گرفته است:در درجه اول از خویشاوند بزرگش فارسی دری ،در درجه دوم از عربی و به مقدار ناچیز از زبان های دیگر؛شاید برایتان جالب باشد که بدانید در آن سوی دنیا و در کشور ژاپن پروفسور "کوجی کامیوکا" پژوهشگر بزرگ ژاپنی در سال 1979 میلادی در اثر ارزنده اش  "واژه های اساسی لارستانی"به نگارش و تحلیل این زبان پرداخته است.استاد ارجمند آقای عباس انجم روز در کتاب "فرهنگ دری" در صفحه 63 در مورد لهجه مردم بیدشهر چنین نوشته است:لهجه مردم بیدشهر شیرین ترین لهجه لارستانی و همانند لهجه تهرانی نسبت به سایر لهجه هاست و نزدیک ترین لهجه به فارسی است.

بیدشهر، در لغت نامه دهخدا

مرحوم علی اکبر دهخدا در سال 1258 هجری شمسی به دنیا آمد.او در عمر 76 ساله خود توانست کتاب ها و آثار زیادی را برای آیندگان به رشته تحریر در آورد.لغت نامه دهخدا مشهورترین و مهمترین اثر ایشان است که بعد از وفات ایشان تکمیل شد.با هم به لغت بیدشهر که در صفحه 484 جلد 11 این لغت نامه ارزشمند به چاپ رسیده می نگریم.این توضیح لازم است که مطالبی که در ذیل می آید مربوط به سال های زندگانی مرحوم علی اکبر دهخدا(حدود 100 سال پیش)است.

بیدشهر.( شَ ) در قدیم بلوکی علیحده بود و اکنون با بلوک جویم ابواحمد یک بلوک شمرده اند.از گرمسیرات فارس است.نخلستان ها داشت و باغ های مرکبات و انار در جایی که آب جاری دارد بود و اکنون جز چند درخت نخل کهنه باقی نمانده است.و این دو بلوک در جانب میانه جنوب و شرق  شیراز است.درازای آن از قصبه جویم تا قریه سر کاه ده فرسنگ است.زراعت عمومی این دو بلوک گندم و جو دیمی است و آبیاری تنباکوی بلوک بیدشهر از چاه و تنباکوی بلوک جویم بیشتر از قنات و چشمه است و بلوک جویم مشرق بلوک بیدشهر است و این دو بلوک محدود است از سمت مشرق و جنوب به نواحی لارستان و از جنوب مغرب به بلوک خنج .

بیدشهر نام یکی از دهستان های چهرگانه بخش جویم است که در شهرستان لارستان واقع است.این دهستان از 7 آبادی تشکیل شده است و قراء مهم آن عبارت اند از:بیدشهر،هود،قلات، کوره و...

قلعه بیدشهر

دشت مشک (moshk field)

یکی از نقاط دیدنی و ییلاقی بیدشهر دشت مشک است .در 6 کیلومتری شمال غرب که از دشت های تو در توی زیادی تشکیل شده و مرکز کشاورزی بیدشهر است.آن دشت به دلیل مرتفع بودن در تابستان نیز از هوای نسبتا خنکی برخوردار است.چون در فصل بهار بسیار سرسبز و با طراوت بوده و بوی گلهای بهاری فضای آنجا را پر می کند به دشت مشک معروف شده.کلمه مشک در زبان فارسی معدل بوی خوش و مجازا عطر است.اما امروزه به غلط در اسناد رسمی دشت موش نامیده می شود چون در لهجه محلی به موش، مشک گفته می شود که جا دارد این اشتباه اصلاح شود.در درگیری که در سال 1351 بر سر مالکیت دشت مشک بین مردم بیدشهر و عشایر کوچ نشین به وقوع پیوست و منجر به کشته شده یکی از عشایر شد،دولت با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده به نفع مردم بیدشهر رای داد.

لباس و زینت مردم بیدشهر در گذشته

 از لباس مردم منطقه در گذشته های دور اطلاع چندانی در دست نیست و از حدود صد سال پیش به این طرف که عکاسی و صنعت عکس برداری رواج پیدا کرده، می توان از روی عکس های مردم به وضعیت پوشش و لباس آنها نیز توجه و دقت نمود. لباس مردم ایران به خصوص جنوب از تنگستان گرفته تا لارستان، وضعیت تقریبا یکسانی داشته است. کلاه نمدی مخصوص و شال و قبا مهم ترین خصیصه پوششی مردم این منطقه بوده است. گیوه یا ملکی ( Melekey))) پاپوش مردم این منطقه بوده است. واما لباس فعلی مردم از زمان سلطه عشایر، بعد از صفویه، کم کم لباس عشایری در منطقه به عنوان فرهنگ غالب نواحی متداول شده است. تا قبل از تسلط رضا شاه بر اریکه قدرت، فرهنگ غالب فرهنگ عشایری بوده و شال و قبا و کلاه مخصوص ترکی پوشش مردم این منطقه بوده، حتی در مراسم عروسی،داماد تا حدود پنجاه، شصت سال قبل هم با لباس رسمی ترکی آراسته می گردیدوبراسب سوار می شد و مراسم انجام میگرفت. بعد از تسلط رضا شاه و کشف حجاب،لباس شال و کلاه جایش را به کت و شلوار و کلاه فرهنگی دادو زن ومرد مجبور بودند که...

بیدشهر از نمایی دیگر

منابع : از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد و وبلاگ  www.willowcity4u.blogfa.com